Phương pháp cấy lúa bằng kỹ thuật mạ ném

Sản xuất nông nghiệp nước ta đang chịu nhiều áp lực như: thiếu nhân công lao động, chi phí vật tư nông nghiệp cao, diện tích đất trồng trọt ngày càng thu hẹp... Do đó, tìm ra giải pháp đem lại hiệu quả kinh tế, đơn giản dễ thực hiện, dễ áp dụng ở mọi địa phương có ý nghĩa rất lớn. Ném mạ là phương pháp đưa ra để giải quyết cơ bản những vấn đề hiện nay cần được nhân rộng và phổ biến với bà con:

1.    Lợi ích kinh tế
 a,   Giải quyết vấn đề lao động thời vụ căng thẳng.
+ Do thiếu lao động nên tiền thuê mướn nhân công rất cao. Với phương pháp truyền thống cần 4 nhân công, tuy nhiên với cách ném mạ cần

b, nhân công
+ Ném 1 sào chỉ mất 15/20 phút, cả nam và nữ đều làm được
-    Giảm chi phí đầu tư vật liệu. 
+ Giá nhựa khay giảm giảm 60% so với thời kì đầu
+Khay cấy, vật liệu che chắn có thể dùng lại được nhiều vụ.
+ Lượng bùn dùng chỉ bằng 2/3 so với mạ gieo sân
-   Dễ làm, tốn ít thời gian. So với việc cấy dúi mạ, ném mạ không cần thẳng hàng, không cần lao động có kinh nghiệm mà hiệu quả vẫn cao. 

2. Cây mạ sinh trưởng phát triển khỏe
-    Khi cấy bộ rễ không bị đứt gãy do đó mạ sinh trưởng và đẻ nhánh khỏe
-    Cây mạ khỏe, phát triển tốt trên vùng đất mặn, phèn
-    Cây mạ dễ ngồi, nhanh bén rễ
Sau đây, công ty CP đầu tư Tuấn Tú xin giới thiêụ với bà con “ Phương pháp cấy lúa bằng kĩ thuật mạ ném ”
 

I.    Hạt giống

1.    Yêu cầu hạt giống
- Hạt giống phải khô, sạch, chắc mẩy, thuần, đúng giống, đồng nhất về kích cỡ, không bị lẫn những hạt giống khác, không bị lẫn hạt cỏ và tạp chất, không có hạt lem, lép và không bị dị dạng.
- Hạt giống không bị côn trùng phá hoại (sâu mọt), không mang mầm bệnh nguy hiểm.
- Tỉ lệ nảy mầm cao, đạt 85% trở lên.
- Khối lượng:
+ lúa lai: 1kg hạt/sào Bắc Bộ
+ lúa thuần: vụ xuân (2-2,5 kg hạt/sào Bắc Bộ), vụ mùa (1,5-2kg hạt/sào Bắc Bộ)
 

2.    Xử lý hạt giống
* Phơi lại hạt giống
 Hạt giống cần phơi lại 6- 8 giờ trong nắng nhẹ (không phơi trực tiếp trên sân gạch hay sân xi măng). Phơi lại có tác dụng làm cho hạt hút nước nhanh, xúc tiến hoạt động của hệ thống men, tăng khả năng nảy mầm
 

 *   Thử độ nảy mầm
Để chắc chắn, bà con cần đem 1 nắm thóc mang đi ngâm ủ bình thường (ngâm 2 ngày, ủ 1 đêm) xem khả năng nảy mầm của hạt thóc. Nếu độ nảy mầm đạt > 80% thì bà con mới đem đi ngâm ủ đại trà.
 

* Loại bỏ hạt lép, lửng 
- Bằng quạt gió, sàng sảy
- Bằng nước lạnh: Ngâm thóc giống trong xô nước, vớt loại bỏ toàn bộ hạt nổi, lửng và giữ lại toàn bộ hạt chìm
- Bằng dung dịch muối 15% (1,5 kg muối hòa trong 10L nước)
+ Bà con tiến hành pha dung dịch muối 15%. Lượng dung dịch muối gấp 2-3 lần lượng thóc.
+ Đổ từ từ hạt giống vào dung dịch muối pha sẵn (5-6kg thóc/1 mẻ). Sau đó, vớt loại bỏ toàn bộ hạt lép lửng đem rửa lại với nước sạch 2-3 lần. Bà con không nên ngâm quá lâu sẽ ảnh hưởng đến khả năng nảy mầm của hạt giống.
 

*  Xử lý ngủ nghỉ (với hạt giống mới thu hoạch)
Hạt thóc sau khi thu hoạch sẽ có thời gian ngủ nghỉ mới có khả năng nảy mầm. Thời gian ngủ nghỉ tùy từng loại thóc (15 ngày- 1 tháng). Nếu bà con mang đi ngâm ủ ngay thì hiệu qua nảy mầm thấp, năng suất thu hoạch kém. Do đó để đánh thức sự ngủ nghỉ của hạt giống, bà con cần xử lý hạt giống trước khi đem đi ngâm ủ
 

Có 2 cách sau:
Cách 1: Xử lý bằng axit HNO3 0,2% (100ml-300ml cho 100L nước)
+ Bà con đổ nước sạch vào thùng (nhựa, sành sứ). Lượng nước tương đương với lượng hạt giống
+ Sau đó đổ từ từ axit vào nước, khuấy đều. Bà con không được làm ngược lại (đổ nước vào axit) sẽ gây nguy hiểm
+ Đổ thóc giống vào ngâm 24h  sau đó vớt thóc giống ra, rửa sạch lại với nước 2-3 lần cho sạch axit

Chú ý: 

+ Khi ngâm thóc với axit, bà con không được dùng dụng cụ kim loại khi thực hiện
+ Không được để axit dính vào người, quần áo
+ Dùng găng tay và quần áo bảo hộ khi làm
+ Rửa sạch hạt giống sau khi ngâm với axit để tránh gây tổn thương tới mầm bên trong
 

Cách 2: Xử lý bằng lân Supe 5% (0,5 kg supe lân hòa trong 10L nước)
+ Bà con hòa tan lân vào nước sao cho lượng nước tương đương với lượng thóc giống.
+ Đổ thóc vào ngâm 24h sau đó vớt ra và rửa sạch lại với nước
 

*  Xử lý loại bỏ mầm bệnh
Bà con có thể sử dụng một trong các phương pháp sau:
Cách 1: Xử lý với nước nóng 540 độ C (3 sôi, 2 lạnh)
Ngâm thóc giống vào nước đã pha sẵn trong xô, chậu sao cho nước ngập gấp 2,3 lần thóc (1kg thóc ngâm với 3l nước) trong 10-15 phút. Sau đó, bà con vớt ra để ráo nước
 

Cách 2: Xử lý bằng nước vôi 1%
Hòa tan 1kg vôi sống vào 100 lít nước, ngâm 1-2 ngày ở vụ mùa, 3-4 ngày ở vụ xuân, đãi sạch rồi ủ thúc mầm.
Cách 3: Xử lí bằng hoá chất Formalin 2%
 Dung dịch 2% phun vào hạt giống ( 5 lít dung dịch cho 50 kg hạt giống), ủ kín 3 giờ, đãi sạch rồi thúc mầm
 

3. Ngâm ủ hạt giống
*  Ngâm hạt
Thời gian ngâm phụ thuộc vào nhiều yếu tố: điều kiện thời tiết, đặc điểm vỏ trấu dày hay mỏng, …mà bà con ngâm cho phù hợp. Ngâm cho tới khi thấy hạt thóc “no nươc”:  mọng, mép hơi sưng, vỏ trấu trong suốt có thể nhìn thấy phôi hạt bên trong vỏ.
Trong quá trình ngâm phải thay nước chua, tránh để tình trạng nước quá chua làm thối hạt giống
-    Ngày đầu thay nước 1 lần/ngày
-    Ngày tiếp theo thay 2 lần/ngày
-    Nếu nhiệt độ dưới 150 độ C thì bà con không nên ngâm vì thời tiết lạnh, thời gian ngâm rất lâu, nước dễ bị chua.
Sau khi hạt giống đã “no nước”, bà con nhanh chóng vớt ra, để ráo nước để chuẩn bị ủ
 

*   Ủ thúc mầm

+  Vật liệu:

-    Bao đay, túi vải cotton, vải bông, giành mây, thúng… 
-    Rơm rạ, tro bếp…
Chú ý: Bà con không nên dùng túi nilon, bao xác rắn… hạt thóc không trao đổi không khí với môi trường ngoài được
*  Cách ủ
-    Thóc sau khi đã ngâm, Bà con chi vào vật liệu ủ. Nếu mùa hè, bà con để nơi thoáng mát; màu đông, bà con để nơi nhiệt độ ấm. Nhiệt độ thích hợp để ủ là 25-300C.
-    Bà con nên kiểm tra thường xuyên:
+  Nếu thấy khô thì cần bổ sung thêm nước
+ Có mùi chua thì bà con mang đi đãi sạch chua rồi ủ tiếp
-    Nếu điều kiện thích hợp, sau 1 đêm ủ hạt thóc đã nứt nanh, chiều dài rễ bằng 1/3 chiều dài hạt thóc thì bà con mang đi gieo
 

II. Làm đất gieo mạ
- Đất cày ngả sớm, bừa 4-6 lần, nhuyễn và sạch cỏ. 
- Nếu đất chua có thể bón vôi 15-20 kg/ sào Bắc Bộ, bón lót 3- 4 tạ phân chuồng, 7-10 kg supe lân, 2 kg urê và 3kg kali/ sào.

Xem thêm dụng cụ bón phân 3A
- Lên luống rộng 1,2 – 1,4 m, có rãnh thoát nước, mặt luống phẳng ở vụ đông xuân, mặt luống hơi vồng ở vụ mùa để dễ thoát nước.
 

III. Gieo mạ
1.    Chuẩn bị
-    Khay mạ:
Kích thước: 33×60cm 
Số hốc: 570 ( 1 hốc là 1 khóm lúa) 
Số lượng: 26-30 khay/1 sào

-    Vật liệu
+ Nilon trong, tính bền dẻo
+ Vật liệu làm khung: tre, nứa, sắt… 
+ Chổi tre/bẹ chuối tươi
+ Dụng cụ chưá đựng: xô, thùng nhựa, vại xứ
-    Mộng mạ: sau khi ủ mạ nứt nanh, chiều dài rễ bằng 1/3 chiều dài hạt thóc thì bà con mang đi gieo

Khay mạ

2. Kĩ thuật gieo mạ vào khay
Bước 1: Đặt khay
Trước khi đặt khay, bà con cần tạo luống (rộng 1,5-2 m) để thuận tiện cho việc thực hiện gieo mạ cũng như che chắn.
-    Ruộng đất ướt:  Bà con đặt khay lên luống sao cho các mép khay trồng lên nhau. Sau đó, ta dìm khay xuống luống mạ để bùn loãng chảy vào đầy lỗ.
-    Nền đất cứng: 
+ Rải 1 lớp bùn loãng, cán mỏng bùn (1-2cm) lên mặt luống
+ Đặt khay lên lớp bùn loãng này sao cho các mép khay trồng lên nhau                                                             
+ Đổ bùn loãng vào đầy các lỗ. Sau đó dùng chổi tre hay bẹ chuối gạt trên mặt để bùn xuống hết lỗ
Bà con cần lựa cho lượng bùn bên dưới miệng hốc, không nên cho đầy hốc làm cho rễ mạ sẽ ăn lan từ hốc này sang hốc kia. Như vậy, khi ném mạ sẽ rất khó khăn.
 

Mạ ném trong khay

Bước 2: Rắc mộng mạ
Bà con rắc đều tay mộng mạ lên khay sao cho mỗi hốc 3-4 mộng mạ.Vơí 1 sào dùng 1 cân thóc rắc cho 30 khay nên bà con cần chia ra để rắc cho đều. Sau khi rắc đều xong, Bà con dùng chổi tre/bẹ chuối tươi vỗ đều lên mặt khay cho mộng mạ rơi hết xuống hốc.

Bước 3: Che chắn
 Che chắn bằng cách tạo vòm phủ nilon mang là cách hiều quả để bảo vệ mạ:
-    Che mưa, nắng, sương muối…và các điều kiệ bất lợi của thời tiết

-    Phòng chuột, côn trùng, mầm bệnh xâm hại
-    Giữ ấm cho mạ phát triển tốt 
Khi mạ lên được 2,5 lá thì bà con nên bỏ mái che cho mạ để mạ thích ứng với môi trường bên ngoài để chuẩn bị cho mạ xuống ruộng.
 
Bước 4: Che phủ nilon
Chú ý: 
-    Cần gieo đều tay 3-4 hạt/ hốc
-    Không cần tưới thêm bùn cho mạ vì bùn sẽ dính lên miệng khay, rễ mạ sẽ ăn lan sang gốc kia làm cho các khóm mạ dính nhau và không ném được
-    Không cần bổ sung thêm phân bón vào bùn vì thời gian sinh trưởng của mạ ném trên khay  ngắn chỉ kéo dài 7-10 ngày
-    Tiến hành ném mạ khi mạ được 2,5 lá. Lúc này bộ rễ của mạ nhỏ, dễ lột khỏi hốc; hơn nữa đây cũng là thời điểm  mạ đẻ nhánh khỏe, cần không gian để phát triển.
 

5. Ném mạ
 Ruộng để ném mạ, bà con cần cày bữa kĩ bón các loại phân bón, trang phẳng, lượng nước trong ruộng chỉ để dưới 3cm để mạ dễ ngồi.
-    Cách ném:  
+1 tay cầm khay mạ, 1 tay túm lấy thân mạ rồi kéo rời mạ khỏi tay ném xuống mặt ruộng. Với cách ném này, mỗi gốc cách nhau 20cm, không nên quá dày cũng không nên quá thưa
+ Khi ném, cứ khoảng 2m bà con để thừa ra 1 khoảng 30 cm để tạo đường đi để bà con tiện chăm sóc lúa
Sau khi cấy xong, bà con tiến hành chăm sóc như phương pháp cấy lúa truyền thống.

* Mời bà con xem video hướng dẫn cách cấy mạ ném dưới đây

Công ty Cổ phần Đầu tư Tuấn Tú hiện có hệ thống đại lý phân phối khay mạ ném trên toàn quốc. Bà con cần tư vấn công nghệ và thiết bị xin vui lòng liên hệ  0945 796 556 - 0984 930 099

Chúc Bà con thành công!

Công ty Cổ phần Đầu tư Tuấn Tú
Địa chỉ: Số 2, Ngõ 2, Đường Liên Mạc, P. Liên Mạc, Q. Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Điện thoại: 0945796556 – 0984930099
Email: maychannuoivn@gmail.com
Website: http://maychannuoi.com
Fanpage: https://www.facebook.com/kinhnghiemnhanong