5 bước làm phân hữu cơ vi sinh bón cho rau tại nhà

Hiện nay, xu hướng trồng rau sạch tại nhà được hưởng ứng khá nhiều không chỉ ở vùng nông thôn mà cả chốn thành thị. Cùng với đó, các hộ nông dân đã lựa chọn giải pháp tự làm phân hữu cơ vi sinh bón cho rau mà không cần phải mua phân hóa học, qua đó vừa tiết kiệm chi phí, vừa đảm bảo an toàn thực phẩm khi dùng. Dù vậy, nếu bạn chưa nắm rõ cách ủ phân hữu cơ vi sinh như thế nào thì cũng đừng quá lo lắng, bởi chỉ cần đọc bài viết dưới đây bạn sẽ tìm được câu trả lời đầy đủ nhất cho mình. 

1. Phân hữu cơ vi sinh bón cho rau là gì?

Phân hữu cơ vi sinh là loại phân với thành phần chứa nhiều chất dinh dưỡng mà chủ yếu là chất hữu cơ và vi sinh vật có lợi cho đất cũng như cây trồng. Phần lớn phân bón này được làm từ phân động vật, than bùn, phế phẩm nông nghiệp hay rác thải,… Hiện nay, phân hữu cơ vi sinh được coi là loại phân bón cho rau sạch tốt nhất. Nó vừa chứa nhiều chất dinh dưỡng giúp cây trồng dễ hấp thụ, đồng thời cũng đảm bảo thân thiện với môi trường. 

2. Vì sao nên tự làm phân hữu cơ vi sinh tại nhà?

Mặc dù hiện nay thị trường có nhiều loại phân hóa học khác nhau, tuy nhiên các chuyên gia vẫn khuyên hộ nông dân nên tự làm phân hữu cơ vi sinh tại nhà bởi vì những lý do sau:
- Bạn có thể tận dụng được nguồn rác thải trong gia đình bao gồm các loại như rau, củ, quả bị hư để làm phân hữu cơ vi sinh. Cách làm này giúp giảm thiểu lượng rác thái rất lớn ra môi trường tự nhiên. 
- Nhờ phân hữu cơ vi sinh tự làm bón cây mà nó có thể cải thiện được cấu trúc của đất, giúp giữ nước, sục khí. Ngoài ra, phân cũng có công dụng bổ sung vi chất dinh dưỡng quan trọng, gia tăng hoạt động của vi khuẩn chứa trong đất, qua đó giúp đất giàu dinh dưỡng và phát triển khỏe mạnh hơn, cây xanh tươi tốt hơn. Nếu như sử dụng phân bón hóa học làm đất có nguy cơ bị xói mòn, bạc màu rất cao sau một thời gian trồng rau thì dùng phân hữu cơ vi sinh giúp bạn có thể an tâm với điều đó. Loại phân này có thể giúp vườn rau nhà bạn trở nên xanh tốt, đảm bảo an toàn sức khỏe cho cả nhà mà vẫn giữ được độ tơi xốp của đất. 
- Khi dùng phân bón hữu cơ có chứa nhiều chất hữu cơ sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến rau bạn trồng. Vậy nên, nếu muốn trồng rau sạch thì bạn không nên sử dụng đến loại phân này mà thay vào đó là phân hữu cơ vi sinh. 

3. Kỹ thuật sản xuất phân hữu cơ vi sinh bón cho rau

Dù không có dây chuyền sản xuất phân hữu cơ vi sinh hiện đại nhưng không có nghĩa là bạn không thể sản xuất ra loại phân bón này. Chỉ cần 6 bước đơn giản dưới đây chắc chắn bạn sẽ thu lại được kết quả đúng như ý.

Bước 1: Cách chọn vật dụng chứa phân bón hữu cơ vi sinh tại nhà

Để chứa phân hữu cơ vi sinh bón cho rau tại nhà có nhiều lựa chọn khác nhau. Bạn có thể sử dụng loại thùng kín, thùng gỗ, thùng nhựa,… để ủ phân. Tuy nhiên, riêng với thùng kín thì thời gian ủ có thể sẽ kéo dài hơn so với những loại thùng còn lại. Về dung lượng thùng tốt nhất đạt từ 20 đến 120 lít tùy theo lượng rác thải mà bạn sử dụng để ủ. 

Gợi ý: Nếu không muốn tốn thời gian ủ phân hữu cơ vi sinh quá lâu với loại thùng nhựa bị bịt kín thì bạn có thể khoan một vài lỗ nhỏ ở trên thân thùng nhựa. Với cách làm này sẽ giúp nước có nơi thoát ra và phân nhanh được sử dụng hơn. 

Bước 2: Chọn vị trí đặt thùng phân hữu cơ vi sinh tại nhà bạn phù hợp

Bước 3: Phân loại các loại rác để làm phân hữu cơ vi sinh tại nhà hiệu quả

Muốn vườn rau của bạn phát triển nhanh và khỏe mạnh thì đòi hỏi cần phải cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho cây, đặc biệt là hai thành phần cacbon và đạm nito. Trong khi đó, rác hữu cơ lại chứa khá nhiều thành phần này. Dù vậy trước khi tiến hành ủ phân hữu cơ vi sinh bón cho rau bạn cần phải phân loại rác đầy đủ bao gồm rác hữu cơ xanh và rác hữu cơ nâu. 
+ Đối với phân xanh cung cấp nitơ tốt cho cây sẽ có nhiều trong các loại rác như: rau củ quả thừa, lá cây tươi, tóc, cỏ vụn xén, cỏ tươi, bã đậu, bã cà phê, vỏ đậu phộng. 
+ Đối với phân nâu sẽ cung cấp carbon cho cây và nó có nhiều trong các loại nguyên vật liệu như: Mùn cưa, cỏ khô, rơm rạ, lá khô, vỏ trứng, túi trà,…

Lưu ý, để thúc đẩy quá trình ủ phân hữu cơ vi sinh nhanh hơn và đồng thời gây ức chế các mầm bệnh ở trong phân ủ thì bạn nên sử dụng phân trùn quế hoặc chế phẩm sinh học trichoderma để trộn cùng với phân hữu cơ vi sinh. Đặc biệt, sử dụng chế phẩm trichoderma 3A với khả năng gây ức chế các vi sinh vật gây hại trong đất trồng, cạnh tranh dinh dưỡng với chúng, kích thích rễ cây phát triển mạnh mẽ, giúp cố định đạm hiệu quả, làm đất tơi xốp, giữ ẩm lâu, phân giải chất hữu cơ trong đất nhanh chóng, bảo vệ cây trồng tối ưu.

Dù bạn có áp dụng phương pháp ủ phân hữu cơ vi sinh như thế nào đi chăng nữa thì bạn cũng cần đặt thùng chứa phân ở nơi có thể thoát được nước. Tốt nhất là khu vực đất trống thay vì gạch bê tông vì như vậy giun và vi sinh vật có lợi sẽ dễ dàng xâm nhập vào bên trong thùng chứa phân. Ngoài ra, bạn cũng có thể để thùng chứa phân ở trên sân thượng, bởi nó có mùi nên tốt nhất hãy để xa nơi con người sinh hoạt, có nhiều nắng nhằm thúc đẩy quá trình phân hủy phân nhanh hơn. 

Bước 4: Tránh dùng những loại rác thải sau để làm phân hữu cơ vi sinh

Áp dụng cách ủ phân hữu cơ vi sinh đem lại nhiều lợi ích nhưng cũng có thể là mối đe dọa cho cây trồng nếu như bạn sử dụng loại rác thải, nguyên vật liệu không phù hợp để ủ phân. Theo đó, bạn cần tránh sử dụng những thực phẩm như thịt gia cầm, cá, xương động vật, chất béo từ thực vật, sữa, cá trứng, phân người và vật nuôi chưa qua xử lý, cỏ dại gây hại, gỗ đã qua chế biến, vỏ hến, vỏ sò,… Bên cạnh đó bạn cũng tránh sử dụng lá tràm, vỏ cam, vỏ quýt, lá bạch đàn, lá sả tươi,… để ủ phân vì nó chứa tinh dầu gây hại đến sự phát triển của vi sinh vật có lợi. 

Một số chất béo có trong sữa cũng làm chậm quá trình phân hủy thành phần hữu cơ trong phân thông qua việc loại trừ oxi mà các vi sinh vật có ích cần để duy trì sự sống. Còn với cá, gia cầm tuy thích hợp sử dụng để làm phân hữu cơ vi sinh nhưng nó có thể gây mầm bệnh và mùi hôi nên muốn bón phân cho rau tại nhà thì tốt nhất bạn không nên cho thành phần này vào để ủ phân. 

Bước 5: Cách trộn các loại rác khi làm phân hữu cơ vi sinh

Sau khi phân loại được các loại phân xanh, phân nâu và những thành phần không nên sử dụng để làm phân hữu cơ vi sinh thì bước tiếp theo bạn cần làm là trộn phân xanh và phân nâu theo tỉ lệ dưới đây:

Trải một lớp phân nâu chừng 10cm thì cho tiếp 1 lớp phân xanh mỏng khoảng 10cm rồi tiếp tục là phân nâu. Trộn đều hỗn hợp rồi ủ trong thời gian 2 tuần thì hãy tưới nước vào phân, song hãy nhớ đừng tưới quá ướt. Tiếp đó hãy trộn đều phân ủ lên. 
Tiếp tục cho một lớp phân nâu vào nữa cho đầy thùng chứa.

4. Một vài kỹ thuật ủ phân hữu cơ vi sinh mà bạn nên nhớ

- Không cần phải băm quá nhỏ phân ra vì cũng cần phải có khoảng trống để không khí lọt vào, qua đó giúp vi sinh vật có lợi sinh sôi phát triển. 
- Trộn phân xanh vào phân nâu giúp cho phân xanh cung cấp được nitơ để vi sinh vật phát triển tốt, thúc đẩy quá trình sinh sản để oxi hóa nguồn carbon. Dĩ nhiên, nếu lượng nitơ quá nhiều thì cũng sẽ không tốt cho quá trình ủ phân hữu cơ vi sinh tại nhà, do đó bạn cần phải lưu ý hơn nhé. 

- Kiểm tra nhiệt độ đống phân ủ đã đạt yêu cầu chưa bằng cách sử dụng một cành tươi cắm vào giữa khối phân. Đợi từ 5 đến 6 ngày sau thì hãy rút cành cây ra khỏi đống phần rồi sau đó sờ vào phần cắm trong khối phân ủ. Trường hợp thấy cành cây nóng mạnh thì nghĩa là nó đã đạt yêu cầu. 

- Nếu như nhiệt độ bên trong đống phân ủ không đạt yêu cầu thì rất có thể là do độ ẩm chưa đạt yêu cầu hoặc do thiết vi sinh vật. Thông thường, độ ẩm tốt nhất cần duy trì là 40 đến 60%. Còn nếu ủ đống phân quá ướt hoặc quá khô thì đều ảnh hưởng đến lượng vi sinh vật, không thể phân hủy được phân hữu cơ. 

- Để kiểm tra độ ẩm khi từ làm phân hữu cơ vi sinh bón rau tại nhà thì bạn có thể kiểm tra bằng tay, làm sao phân không được quá ướt là đạt yêu cầu. Khi bốc một nắm phân và nắm chặt vào tay nếu thấy nước rỉ ra ngoài tay là thừa nước. Còn nếu như nắm chặt mà không có nước thì là quá khô. Đảm bảo phân hữu cơ vi sinh tạo hình khối khi nắm vào tay và không chảy nước ra kẽ tay nghĩa là vừa đủ. 

- Nếu đống phân ủ quá khô bạn có thể tưới nước trực tiếp lên đống phân rồi trộn đều lên để nước ngấm vào bên trong đống phân ủ. Còn nếu phân quá ướt thì có thể thêm cỏ khô, rơm rạ hay một số nguyên liệu khác. 

5. Cách sử dụng phân hữu cơ vi sinh bón cho rau

Sau 30 ngày ủ phân bạn có thể mang ra bón cho rau. Yêu cầu phân thành phẩm phải có đặc điểm như sau là tốt:

- Phân có màu nâu, nguyên liệu ủ phân vụn ra và trông như mùn. Nếu như sử dụng mùn cưa, gỗ để ủ phân thì sẽ thành dạng hình sợi. 
- Phân có mùi đất.
- Khi ủ phân hoàn toàn tạo thành mùn thì hãy mang đi bón cho rau xanh. Khi bón hãy bón xung quanh gốc hoặc trộn với đất trước khi gieo trồng cây. 
- Bạn có thể ép phân hữu cơ vi sinh dạng viên với đặc tính tan chậm, giúp cây trồng hấp thu dinh dưỡng của phân hiệu quả hơn, tránh bị rửa trôi.

Trên đây là 5 bước làm phân hữu cơ vi sinh bón cho rau tại nhà đơn giản mà mang lại hiệu quả. Hãy áp dụng ngay để đảm bảo sở hữu được loại phân bón cho rau tốt nhất, vệ sinh an toàn thực phẩm bạn nhé!

Công ty Cổ phần Đầu tư Tuấn Tú
Địa chỉ: Số 2, Ngõ 2, Đường Liên Mạc, P. Liên Mạc, Q. Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Điện thoại: 0945796556 – 0984930099
Email: maychannuoivn@gmail.com                                                        
Website: maynhanong.com
Fanpage: https://www.facebook.com/kinhnghiemnhanong